ترکیدن لاستیک و دلایل آن

ترکیدن لاستیک یکی از اصلی ترین دلایل تصادفات رانندگی می باشد. تقریبا بر اساس آمار به دست آمده، 75 درصد تصادفات مربوط به ترکیدن تایر خودرو و آسیب های وارد شده به آن می باشد.

اگر تا به این جا با نقش حیاتی و حائز اهمیت لاستیک در عملکرد خودرو آشنا شدید، بهتر است بدانید که چه دلایلی موجب می شوند تا لاستیک خودرو بترکد و در زمان بروز این اتفاق خطرناک باید چه اقداماتی صورت پذیرد تا کم ترین خسارات جانی و مالی وارد شود. در صورتی که استفاده صحیح از لاستیک خودرو، رانندگی کم خطر و یا تیک آف نکشیدن، تعویض لاستیک در بازه های زمانی مشخص شده و استفاده از لاستیک های استاندارد از برند های معتبر همگی می توانند از بروز این اتفاق جلوگیری کنند، اما باز هم احتمالی وجود دارد که با مشکل ترکیدن لاستیک مواجه شوید. از این رو بهتر است راه های پیشگیری از آن را بدانید.

در ادامه همیار ماشین تصمیم دارد به طور کامل تمامی این موارد را برای شما مورد بررسی قرار دهد و اقدامات لازم را جهت بروز مشکل ترکیدن لاستیک خودرو به شما آموزش دهد. با ما همراه باشید.

دلایل ترکیدن لاستیک خودرو

لاستیک، نقطه برخورد خودرو با زمین به حساب می آید. این مرکز اتکا و سطح تماس باید در حالت اصولی و بهینه قرار داشته باشد. هر گونه عامل خارجی و داخلی که باعث به هم خوردن عملکرد لاستیک های خودرو شود، می تواند پارگی و ترکیدن لاستیک را به همراه داشته باشد.

به منظور بیش تر شدن دوام و طول عمر لاستیک، داخل آن را با ماده شیمیایی به نام سوپر کربن پر می کنند. این ماده در واقع دوام و مقاومت تایر خودرو را در مقابل گرما و سرمای زیاد بالا می برد. در کنار سوپر کربن، سیم، دوده، نخ و کائوچوی طبیعی و مصنوعی نیز در ساخت لاستیک مورد استفاده قرار می گیرد. از این رو یکی از دلایل ترکیدن لاستیک های خودرو، می تواند عدم خریدن لاستیک مناسب و با طول عمر بالا باشد!

در ادامه به شما یاری داده ایم تا به خوبی با عوامل مختلفی که باعث ترکیدن لاستیک خودرو و یا پارگی آن در زمان رانندگی می شوند، آشنا شوید:

اتمام طول عمر لاستیک

در صورتی که به طور میانگین 25 هزار کیلو متر در سال با خودرو خود رانندگی می کنید، طول عمر مفید لاستیک خودرو شما، 3 تا 4 سال می باشد. اما در حالت کلی توصیه می کنیم که پس از 4 تا 6 سال از تاریخ خرید لاستیک، آن ها را تعویض نمایید. البته این اعداد با توجه به این که لاستیک اصل ژاپنی، کره ای و یا آمریکایی باشد، ممکن است کم تر یا بیش تر باشند. پس در زمان خرید لاستیک از فروشنده درخواست دفترچه سلامت لاستیک و طول عمر آن را داشته باشید.

برخورد با موانع برنده و تیز

در صورتی که تمامی مواردی که پیش تر گفتیم را رعایت کرده باشید، این عامل می تواند باعث ترکیدن لاستیک خودرو شما شود. به عنوان یک راننده وظیفه دارید تا همواره حواس خود را به مسیر و سطح جاده معطوف نمایید. به خصوص زمانی که در جاده های نا آشنا خارج از شهر و بر روی سطحی غیر آسفالت در حال حرکت هستید.

برخورد تایر خودرو با هر جسم تیز و برنده می تواند باعث نفوذ آن به لایه های فشرده لاستیک شده و خطر تدریجی هوای داخل لاستیک و در نهایت ترکیدن آن را به همراه داشته باشد. این احتمال وجود دارد که بخشی از تایر جدا شود و یا پارگی سطحی رخ دهد و تایر بترکد.

رانندگی پر خطر

لازم است به عنوان راننده با دسته بندی لاستیک های خودرو آشنایی داشته باشید و نوع رانندگی و انتطارات خود را با مکانیزم آن ها تنظیم نمایید. در حال حاضر انواع لاستیک چهار فصل یا آل سیزن، لاستیک تابستانی، لاستیک زمستانی، لاستیک آفرود، لاستیک تمام زمینی، لاستیک کل و لای، لاستیک مسابقات، لاستیک با کارکرد بالا، لاستیک بزرگراه، لاستیک پنچررو، لاستیک وانت و شاسی بلند و… در بازار ارائه می شوند. هر یک از لاستیک های نام برده شده علاوه بر داشتن ویژگی های منحصر به فرد، مکانیزم عملکردی مختص به خود را نیز دارا می باشند.

پس در صورتی که با لاستیک های معمولی خودرو خود، تیک آف های زیاد، سرعت های بالا و رانندگی در معابر سخت را امتحان می کنید، در آینده ای نه چندان دور باید منتظر ترکیدن لاستیک ها باشید!

گرمای هوا

در صورتی که هوا گرم باشد، بدون تردید حرارت زیادی در نقطه تماس لاستیک با زمین به وجود خواهد آمد. با تنظیم باد لاستیک، سطح مقطع به گونه ای تنظیم می شود که تایر در زمان حرکت، زمان کافی برای خنک شدن داشته باشد.

اما اگر تایر کم باد باشد و یا باد آن بیش از حد استاندارد باشد، این امکان وجود دارد که زمان کافی برای خنک شدن در اختیار نداشته باشد و یا به دلیل گرمای هوا، هوای داخل لاستیک بیش از منبسط شود و در نهایت منجر به ترکیدن لاستیک شود. ترکیب آسفالت داغ و گرمای آفتاب به خصوص در فصول گرم و مناطق گرمسیر شرایط خوبی را برای ترکیدن لاستیک خودرو منحرف شدن آن به اطراف به وجود می آورد!

تنظیم نبودن فشار هوای لاستیک خودرو

بررسی باد لاستیک و تنظیم فشار هوای داخل آن، از جمله کار هایی است که باید به صورت هفتگی انجام دهید. لازم است بدانید که تنظیم فشار باد داخل لاستیک خودرو باید مطابق با مقدار اعلام شده از سوی کارخانه تولید کننده انجام پذیرد.

فشار باد تایر خودرو بر روی عملکرد صحیح خودرو، میزان سوخت و دوام و عملکرد صحیح لاستیک تاثیر گذار می باشد. در برخی از مکان های حساس، فشار باد مناسب می تواند به انعطاف پذیری سطح آج و دیواره تایر نیز کمک کند.

جالب است بدانید که کم بودن فشار باد تایر می تواند تا 5 درصد مصرف سوخت را افزایش دهد و با ایجاد حالت تنبلی در خودرو، شرایط ترکیدن لاستیک و از بین رفتن کارایی آن را فراهم می کند.

البته بر روی صفحه نمایش برخی از خودرو ها، علامتی تحت عنوان TPMS وجود دارد. این علامت یک سیستم امنیتی اتصال پیدا کرده به سنسور های وصل شده به لاستیک می باشد. در صورتی که هشداری از این بخش دریافت کردید، بودن معطلی برای تنظیم فشار باد لاستیک اقدام نمایید. بهترین زمان به منظور تنظیم فشار هوای لاستیک خودرو، حالت سرد می باشد و یا زمانی که حداقل 2 ساعت خودرو در یک جا ثابت بوده باشد!

اضافه وزن و بار سنگین خودرو

فناوری نوین نسل جدید تایر های خودرو به طوری طراحی و اجرا شده است که 5 درصد وزن خودرو را لاستیک و 95 درصد را فشار خوای داخل لاستیک تحمل می کند.

وزن کلی خودرو، سرنشینان و بار داخل آن به لاستیک ها وارد می شود. در صورتی که بار روی خودرو بیش تر از مقدار تعریف شده و حداکثری توان و مقاومت قابل تحمل لاستیک ها باشد، در نهایت عوارضی مانند خم شدن دیواره های کناری تایر و ترکیدن لاستیک به وجود خواهد آمد.

رانندگی در جاده نا هموار و غیر استاندارد

در هنگام رانندگی بر روی سطوح ناهموار، چاله و دست انداز یا متریالی به غیر از آسفالت و خاک کوبیده شده مناسب، باید حواستان به ترکیدن ناگهانی لاستیک باشد. بریدگی های مختلفی که به دلیل رانندگی بر روی سطوح نامناسب به روی تایر ایجاد می شود، در طولانی مدت می تواند به ترکیدن لاستیک منجر شود.

علائم ترکیدن لاستیک

به طور معمول سنگین شد وزن خودرو نسبت به حالت عادی، متمایل شدن خودرو به سمت چپ و یا راست و سخت شدن کنترل و هدایت خودرو به جلو از نشانه های بارز ترکیدن یکی از لاستیک ها می باشد. حرکات لغزشی و مارپیچی نیز می تواند نشانه ای دیگر از ترکیدن تایر های رینگ عقبی باشد.

البته سفت شدن و لرزش فرمان و کم بادی تایر نیز هر کدام می توانند به عنوان نشانه ای مشخص برای ترکیدن لاستیک به شمار آیند.

در زمان ترکیدن لاستیک چه کاری انجام دهیم؟

بدون تردید بهترین کار در زمان رو به رو شدن با ترکیدن لاستیک خودرو، استفاده از لاستیک زاپاس می باشد. اما تصمیم داریم در ادامه کامل تر این مسئله را مورد بررسی قرار دهیم.

با ترکیدن یکی از لاستیک ها، شما 25 درصد از ارتباط خودرو با سطح جاده را از دست می دهید. این عدد کمی نیست. لازم است آرامش خود را حفظ نمایید و تلاش کنید تا خودرو را متوقف کنید.

تحت هیچ شرایطی به طور ناگهانی ترمز نگیرید. با این کار تمام بار خودرو به یک باره بر روی چرخ های جلو تحمیل می شود و این کار اختلالاتی در قطعات موتور خودرو به وجود خواهد آورد.

• آرام آرام پای خود را از روی پدال پاز بردارید. اما در همین حال ضربات منظم و دوره ای به آن وارد کنید تا بتوانید خودرو را پیش برانید و کنترل آن را تحت اختیار داشته باشید.
• سعی کنید از سرعت خود بکاهید و دنده را به ترتیب کاهش دهید.
• هنگامی که سرعت شما به زیر 40 کیلو متر بر ساعت رسید، برای ترمز گرفتن آماده شوید.
• خودرو را به سمت حاشیه جاده و یا شانه خاکی ببرید و آن را متوقت کنید.
• ترمز دستی خودرو را بکشید.
• در صورتی که خودتان می توانید، لاستیک خودرو را تعویض نمایید. در غیر این صورت باید با مراکز امداد خودرو تماس بگیرید.

اگر لاستیک خودرو در زمان رانندگی با سرعت بالا ترکید، چه کاری انجام دهیم؟

ترکیدن لاستیک در سرعت بالا، خطرات بیش تری را نسبت به ترکیدن لاستیک در حین رانندگی معمولی به همراه خواهد داشت. امکان بروز تصادف، واژگون شدن خودرو و از دست دادن 100 درصد کنترل خودرو افزایش پیدا می کند. فراموش نکنید که اقدامات هر چند کوچک اما صحیح شما در این مواقع می تواند منجر به نجات جان خود و سایر سرنشینان شود.

1. به سمت جلو نگاه کنید و از انحراف خودرو جلوگیری نماید. به این معنی که فرمان را به سمت جلو محکم نگه دارید.
2. به طور منظم به پدال گاز ضربه بزنید. به طوری که کاهش سرعت غیر عادی خودرو جبران شود. در سرعت بالا تحت هیچ شرایطی ترمز نگیرید!
3. سعی کنید با توجه به جهت فرو رفتگی خودرو و جهت متمایل شدن آن، متوجه شوید که کدام لاستیک پنجر شده است.

لوازم مورد نیاز برای تعویض لاستیک ترکیده

پیش از هر چیزی در زمان تعویض لاستیک ترکیده، به یک لاستیک زاپاس نیاز دارید. سپس لازم است لوازم زیر را در دسترس داشته باشید:

• جک آچار چرخ برای بالا بردن خودرو و درآوردن راحت تایر ترکیده و یا آسیب دیده
• دفترچه راهنمای خودرو برای چک کردن محل مناسب و استاندارد قرار گیری جک
• آچار برای شل کردن پیچ های لاستیک
• پیچ گوشتی فابریک به منظور جدا کردن قالپاق از تایر

پیشگیری از ترکیدن لاستیک

بهتر است تا جایی که می توانید از ترکیدن لاستیک به هر دلیلی پیشگیری نمایید. به طور کلی ذات خودرو به گونه ای که همواره در معرض استهلاک و فرسایش قرار دارد. پس بهترین راه پیشگیری از حوادث مختلف در خودرو، معاینه فنی و سرویس دوره ای خودرو می باشد. به منظور پیشگیری از ترکیدن لاستیک ها به موارد زیر توجه نمایید:

بررسی وضعیت ظاهری لاستیک ها

از مهم ترین کار های اولیه در زمان معاینه فنی، بررسی وضعیت ظاهری لاستیک ها می باشد. این کار را خودتان نیز می توانید انجام دهید. در صورتی که دو نشانه زیر را مشاهده کردید، بهتر است بدانید که زمان تعویض لاستیک فرا رسیده است:

1. نمایان شدن خطوطی عمود بر آج لاستیک
2. عمل آج کم از 3 میلی متر

آج لاستیک به طور مستقیم و غیر مستقیم بر روی چسبندگی لاستیک، هندلینگ، شتاب، ترمز گیری و بهینه شدن مصرف سوخت اثر گذار می باشد.

هم تراز بودن لاستیک های خودرو

تراز بودن لاستیک های خودرو از دیگر موارد حائز اهمیتی است که در معاینه فنی دوره های باید به آن توجه نمود. تراز نبودن لاستیک ها می تواند نتیجه رانندگی در ناهمواری و یا افتادن خودرو در چاله های عمیق باشد.

بررسی فشار هوای داخل تایر های خودرو

همان طور که پیش تر گفتیم، فشار هوای داخل خودرو در تحمل وزن خودرو، رانندگی ایمن و هم چنین کاهش مصرف سوخت، تاثیر گذار می باشد. در صورتی که این فشار از مقدار استاندارد کم تر باشد، می تواند با گذشت زمان باعث ترکیدن لاستیک شود.

میزان فشار مناسب را می توانید از داخل دفترچه راهنمای اتومبیل، روی آستانه درب خودرو و یا درب باک سوخت مشاهده کنید. بررسی فشار هوای داخل تایر باید با فاصله زمانی 2 تا 3 ساعت پس از توقف کامل خودرو باشد.

چرخش لاستیک ها

چرخش لاستیک نشان دهنده تغییر موقعیت هر کدام از لاستیک ها در بازه زمانی مشخصی می باشد. عموما گفته می شود که پس از پشت سر گذاشتن 8 هزار کیلو متر، باید تایر های خودرو را بر اساس الگوی صحیح چرخاند. چرخش لاستیک اقدامی در جهت نگهداری و مراقبت از لاستیک می باشد.

به این صورت که باعث می شود ساییدگی لاستیک به طور مساوی در لاستیک ها پخش شود و عمر آج و شیار های لاستیک به بالا ترین مدت زمان ممکن برسد. انواع الگو چرخش لاستیک خودرو عبارت اند از:

• چرخش لاستیک زمستانی
• الگوی صلیب عقب
• الگوی X
• الگوی صلیب جلو
• الگوی ساید بای ساید

بالانس چرخ های خودرو

با بالانس کردن چرخ های خودرو، هم وزن خودرو به صورت مساوی در میان چرخ ها پخش می شود و هم لاستیک ها به صورت استانداردی تراز می شوند. البته این کار می تواند از ترکیدن لاستیک به دلیل فشار بیش از حد به لاستیک ها نیز جلوگیری کند.

سخن آخر

لازم است یک به یک نشانه های ترکیدن لاستیک خودرو را به خوبی بدانید و راه های پیشگیری و اقدامات لازم در جهت پیشگیری از ترکیدن و آسیب به تایر ماشین را رعایت نمایید. در غیر این صورت ممکن است با رخ دادن حادثه ترکیدن لاستیک ها، خسارات جانی و مالی فراوانی گریبان گیر شما شود. خساراتی شاید برخی از آن ها جبران نا پذیر باشند!