علائم خرابی بلبرینگ کلاچ و نحوه تشخیص آن

بلبرینگ کلاچ از اجزای بسیار مهم یک خودرو محسوب می شود که در زمان فشار دادن کلاچ، مورد استفاده قرار می گیرد و در منتقل کردن نیروی موتور به چرخ ها و یا مهار نیرو نقش مهم و اساسی دارد.

برای این که از این قطعه حائز اهمیت در خودرو به خوبی مراقبت و نگهداری کنید، لازم است در مورد علائم خرابی بلبرینگ کلاچ بدانید و از عواملی که منجر به خرابی آن می شوند، جلوگیری نمایید. همیار ماشین شما را در این مطلب یاری خواهد داد. با ما همراه باشید.

بلبرینگ کلاچ چیست؟

مجموعه کلاچ که از قطعات صفحه کلاچ، صفحه فشار، چرخ لنگر و بلبرینگ کلاچ تشکیل شده است، ارتباط بین چرخ ها و موتور خودرو را برقرار می‌ کند. پدال کلاچ به شما این امکان را می دهد که در زمان تعویض دنده به طور موقت، ارتباط چرخ ها با دنده را قطع کنید.

بلبرینگ کلاچ یک قطعه ساده اما بسیار مهم در ساختار خودرو به شمار می آید که تنها در زمان فشار دادن کلاچ مورد استفاده قرار می گیرد. خرابی بلبرینگ کلاچ در تعویض دنده تاثیر می گذارد و می تواند منجر به معیوب شدن سایر بخش های دنده و گیربکس شود. زمانی که پدال کلاچ را نگه می دارید، بلبرینگ به چرخ لنگر نزدیک تر می شود و زمانی که پدال کلاچ را رها می کنید، بلبرینگ به حالت اصلی خود باز می گردد و مجدد نیروی موتور به چرخ ها انتقال داده می شود.

تست عملکرد بلبرینگ کلاچ

بلبرینگ کلاچ به شکلی طراحی شده است که با کم ترین تماس بین نقاط چرخشی و ساکن عمل می کند. در صورتی که از این قسمت صدایی به گوشتان می خورد، لازم است برای چند بررسی ساده اقدام نمایید که ابتدا با تست جاده خودرو آغاز می شود.

به صدای مربوط به گیربکس و پدال کلاچ به خوبی گوش دهید. سپس کلاچ با گیربکس را در حالت دنده یک رها کنید. صدا هایی که در این وضعیت شنیده می شود، نشان دهنده بلبرینگ پاره و یا فرسوده می باشد. برای تفکیک این دو حالت، کلاچ را نگه دارید و گیربکس را به حالت خنثی دربیاورید. در صورتی که صدا ادامه پیدا کرد، بلبرینگ پاره شده و اگر صدا تمام شده است، بلبرینگ فرسوده می باشد. هم چنین با بررسی موارد زیر از سالم بودن سایر اجزا، اطمینان خاطر کسب کنید:

• اتصال یا تنظیم مناسب ارتباط کلاچ
• تنظیم مناسب پدال کلاچ
• تنظیم مناسب چنگال کلاچ و شفت های ورودی

چرا بلبرینگ کلاچ خراب می شود؟

1. روان سازی نا مناسب

در صورتی که میزان روان کننده کم تر از حد معمول باشد، فلزات با یکدیگر تماس پیدا خواهند کرد که این امر موجب ایجاد اصطکاک و گرمای مخربی می شود. این گرما باعث می شود تا بلبرینگ کلاچ منبسط شده و بار روی آن افزایش پیدا کند. هم چنین باید زمان کافی برای تاثیر گذاری روان کننده در نظر بگیرید. در غیر این صورت، بلبرینگ بلبرینگ خودرو شما سریع تر می چرخد و داغ می کند. از سوی دیگر تاریخ انقضا ویسکوزیته روغن مصرفی نیز بسیار حائز اهمیت می باشد.

2. آلوده بودن بلبرینگ کلاچ

از شایع ترین علت های خرابی بلبرینگ کلاچ، آلودگی آن می باشد. این موضوع هنگامی رخ می دهد که با گذشت زمان و کارکرد این قطعه، ذراتی وارد لوله بلبرینگ می شود و داخل آن می چرخد. این آلودگی می تواند باعث بروز ایراد لرزش ماشین و تولید بیش از اندازه گرما شود. آلودگی زیاد لبه های تیزی در اطراف بلبرینگ ایجاد می کند.

برای بررسی آلودگی بلبرینگ، باید داخل آن را بررسی کنید و آثار فرو رفتگی و یا تشکیل دهانه را در آن قسمت مورد بررسی قرار دهید.

در صورتی که در محیطی آلوده کار می کنید، به منظور جلوگیری از بروز این مشکل، بلبرینگ دارای محافظ را خریداری کنید. در قسمت جلویی بلبرینگ، این محافظ قرار می گیرد تا از وارد شدن هر نوع آلودگی به بلبرینگ جلوگیری شود. هم چنین این امکان را دارید تا با استفاده از هوای تمیز و تحت فشار، محفظه بلبرینگ را تمیز نمایید تا هر نوع آلودگی از آن خارج شود.

3. بار زیاد روی بلبرینگ کلاچ

بار زیاد بر روی بلبرینگ زمانی رخ می دهد که فشار بین حباب ها و میله بلبرینگ کلاچ، خیلی افزایش پیدا می کند. در نتیجه شکل پلاستیک تغییر می کند. این موضوع باعث می شود تا در قسمت داخلی و خارجی بلبرینگ، شکل یکنواخت آن تغییر کند. هم چنین در سیستمی با شفت چرخان و با شعاعی زیاد، بخش داخلی تغییر شکل یکنواختی را نشان می دهد. نصب نادرست بلبرینگ، نیروی گریز از مرکز و عدم تعادل شفت از دیگر عواملی به حساب می آیند که می توانند باعث ایجاد بار زیاد به روی بلبرینگ شوند.

علائم بار زیاد شبیه به همان آلودگی می باشد. هر دو مورد دهانه هایی را در سطح بلبرینگ به وجود می آورند که باعث لرزش زیاد و تولید گرما می شود. به منظور رفع این موضوع، با توجه به علت افزایش بار روی بلبرینگ، می توانید با تغییر سایز بلبرینگ و یا تنظیم زاویه تماس، این بار اضافی را کاهش دهید. لازم است در این زمینه حتما از یک کارشناس کمک بگیرید.

4. بار خیلی کم روی بلبرینگ کلاچ

این حالت زمانی رخ می دهد که نیروی کافی در بین بخش های غلتک و مبله بلبرینگ کلاچ وجود نداشته باشد. این حالت می تواند باعث لغزش حباب های بلبرینگ و تولید گرمای بیش از اندازه شود و بیش تر در خودرو های با سرعت بالا اتفاق می افتد.

به منظور بررسی این موضوع توپ های بلبرینگ را مورد بررسی قرار دهید. وجود چند خط محیطی مجزا یا حلقه ای می تواند نشان دهنده بلبرینگ کم بار باشد! با تنظیم بار مناسب بلبرینگ، می توانید از این موضوع جلوگیری نمایید. به این معنی که یک نیروی اضافی را در خلاف راهرو وارد کنید تا از برزش جلوگیری شود. این کار را می توانید با استفاده از انحراف بلبرینگ یا فنر موج دار در کنار سایر روش ها انجام دهید.

5. آسیب محفظه بلبرینگ کلاچ

آسیب دیدن محفظه کلاچ، به طور معمول نتیجه اتفاقات دیگری می باشد. به طور مثال، بارگیری کم و شتاب  سریع می تواند باعث شود تا عناصر غلتنده به طرفین محفظه برخورد کنند. به منظور رفع این مشکل بارگیری کم را می توان با تنظیم بار جبران نمود و در مورد شتاب سریع از محفظه های مقاوم تری با جنس برنجی و یا برنز استفاده کرد.

برای محفظه های خاص، مانند محفظه هایی که دارای مواد فنلی هستند، دمای بالا می تواند باعث خشک و شکننده شدن محفظه ها شود. سپس نیروی یک توپ و یا عنصر غلتشی دیگر، می تواند به محفظه ضربه وارد کند و موجب آسیب دیدن و یا حتی از کار افتادن آن شود. از سوی دیگر، آلودگی و بار زیاد نیز می تواند باعث جهش توپ بلبرینگ و معیوب شدن محفظه شود. به همین خاطر پیدا کردن و بررسی علت آسیب به محفظه اولین قدم برای جلوگیری کردن از آسیب های بعدی می باشد.

6. آسیب ناشی از خمیدگی های جزئی

این حالت می تواند بر اثر اصطکاک ناشی از برخورد دو فلز ایجاد شود. این امکان وجود دارد که این حالت، شبیه به یک لکه کوچک زنگ زدگی خود را نشان دهد. اما در واقع حاصل اکسیداسیون ناشی از اصطکاک مالشی می باشد و هنگامی رخ می دهد که فاصله بین حلقه خارجی و محفظه یا حلقه داخلی و شفت زیاد باشد که با کم کردن این فاصله می توان این موضوع را اصلاح نمود. هم چنین به منظور کسب اطمینان از لیز نخوردن بلبرینگ می توانید از نیروی گیره محوری نیز استفاده کنید.

علائم خرابی بلبرینگ کلاچ خودرو

تمامی اجزای کلاچ و گیربکس به منظور ایمنی و عملکرد خودرو حائز اهمیت می باشند. در صورتی که بلبرینگ کلاچ کارایی مناسبی از خود نشان ندهد، علائم و نشانه هایی بروز پیدا می کنند که هر کدام می توانند نشان دهنده خرابی بلبرینگ کلاچ و یا عملکرد نامناسب آن ها باشند. این امکان وجود دارد که بلبرینگ پس از گذشت چند سال فرسوده و مستهلک شود و یا با یک تصادف دچار آسیب شود. در هر صورت باید بلافاصله آن را تعویض نمایید. در ادامه 4 مورد از علائم خرابی بلبرینگ کلاچ را مورد بررسی قرار داده ایم:

صدا های عجیب

یکی از شایع ترین نشانه های خرابی بلبرینگ این است که با وارد کردن فشار به پدال کلاچ، صدا های مختلفی به گوشتان می خورد. غلتک های داخل بلبرینگ مقاومت بالایی دارند و باید به یکدیگر  نزدیک شوند. در صورتی که فاصله این غلتک ها خیلی زیاد باشد، صدا های مختلفی از جمله تق تق، ساییدن، سوت زدن، غرش و چرخش شنیده خواهد شد.

دلیل این امر صرفا فرسودگی غلتک های بلبرینگ با گذشت زمان و ساییدگی می باشد. به نظر می رسد که این صدا ها از ناحیه گیربکس به گوش می رسد. هم چنین هنگامی که پدال کلاچ را فشار می دهید، صدا ها قابل توجه هستند و وقتی پای خود را از روی پدال بر می دارید، صدا قطع می شود.

لرزش پدال کلاچ

هنگامی که به پدال کلاچ فشار وارد می کنید، پدال باید به نرمی پایین برود. اما در صورتی که ارزش پدال را احساس کردید، این احتمال وجود دارد که بلبرینگ آن خراب شده است. در بیش تر موارد، لرزش پدال به این دلیل است که بلبرینگ نمی تواند به خوبی با صفحه فشار تنظیم شود. این حالت شبیه وقتی می باشد که پدال ترمز به دلیل فرسودگی دیسک ترمز می لرزد.

مسائل مربوط به تعویض دنده

اهرم دنده باید نرم و دارای مقاومت کمی باشد. در صورتی که متوجه شدید تعویض دنده سخت و یا حتی پر زحمت انجام می گیرد، این امکان وجود دارد که بلبرینگ خودرو شما خراب شده باشد. در این زمان، مشکل از عدم درگیر شدن کامل کلاچ می باشد. البته این تنها مشکل نمی باشد که در این شرایط تجربه می کنید این امکان وجود دارد که نخست صدا های عجیبی به گوشتان بخورد و در صورتی که این موضوع را برطرف نکنید، ممکن است با مشکل تعویض دنده رو به رو شوید.

کلاچ بسیار سفت

مانند بیش تر اجزای سیستم گیربکس، بلبرینگ هم با ویژگی های منحصر به فردی ساخته شده است تا بتواند برای مدتی طولانی، به راحتی عمل کند. متاسفانه با فرسودگی بلبرینگ این خاصیت از بین می رود و در نتیجه فشار دادن پدال کلاچ به سختی انجام می پذیرد. در نهایت به حالتی می رسد که نمی توانید به خوبی با کلاچ کار کنید. در این حالت نمی توانید خودرو را حرکت دهید، چرا که امکان تعویض دنده را نخواهید داشت!

تعویض و تعمیر بلبرینگ کلاچ چقدر هزینه دارد؟

هزینه تعویض بلبرینگ خودرو به مدل خودرو شما بستگی دارد. اما از آن جایی که برای تعویض این قطعه کل گیربکس باز می شود، توصیه می کنیم که در صورت نیاز، تمامی قطعات را تعویض نمایید تا در وقت و هزینه صرفه جویی کرده باشد.

پیشگیری از خراب شدن بلبرینگ کلاچ خودرو

با این که خرابی بلبرینگ کلاچ در برخی از ماشین ها بیش تر از سایرین دیده می شود، فرسودگی بلبرینگ کلاچ امری اجتناب ناپذیر می باشد که می تواند با گذشت زمان برای هر خودرویی اتفاق بی افتد. با استفاده از چند راهکار ساده می توانید از مشکلات بیش تر جلوگیری نمایید:

عادات رانندگی خود را اصلاح کنید

از روش های افزایش عمر بلبرینگ کلاچ، استفاده صحیح و درست از پدال کلاچ می باشد. در زمان توقف، دنده را در حالت خلاص قرار دهید و کلاچ را فشار ندهید.

سرویس دوره ای انجام دهید

سرویس دوره ای خودرو بهترین راه و روش به منظور مطمئن شدن از عملکرد مناسب کلاچ و گیربکس می باشد و عمر مفید خودرو را بیش تر می کند. هم چنین در زمان های مناسب کلاچ و بلبرینگ آن را تعویض نمایید.

سخن آخر

بلبرینگ کلاچ از مهم ترین اجزای سیستم انتقال قدرت خودرو به شمار می آید که در انتقال دادن نیروی موتور به چرخ ها و یا مهار نیرو، نقش به سزایی را ایفا می کند. در صورتی که نشانه های خرابی آن را جدی نگیرید و یا عادات رانندگی خود را اصلاح نکنید، این قطعه خیلی زود معیوب شده و هزینه های زیادی را برای شما به همراه خواهد داشت.

ضمن این که جدی گرفتن سرویس های دوره ای می تواند از آسیب دیدن و خرابی بلبرینگ کلاچ خودرو جلوگیری کند. با این حال، فرسوده شدن و مستهلک شدن این قطعه به مرور زمان، امری اجتناب ناپذیر می باشد.